ท่านมีฟันผุหรือไม่? โรคฟันผุ เป็นโรคในช่องปากที่พบได้มาก ที่สุดทั้งในเด็กและผู้ใหญ่ ในประเทศไทยเด็กอายุ 3 ปี จะมีฟันน้ำนมผุโดยเฉลี่ยคนละ 3 ซี่ และเพิ่มมากขึ้นเป็น 6 ซี่ เมื่ออายุ 6 ปี นับได้ว่าเด็กไทยมีฟันน้ำนมผุจำนวนมาก ในเด็กอายุ 12 ปี จะมีฟันถาวรผุโดยเฉลี่ยคนละ 2 ซี่ และเพิ่มขึ้นเมื่ออายุมากขึ้น พบว่าในผู้ใหญ่ อายุ35-44 ปี จะมีฟันผุจำนวนเฉลี่ย 7 ซี่ และเมื่ออายุมากกว่า 60 ปี จำนวนฟันผุก็ยิ่งสูงขึ้นถึง 16 ซี่ ต่อคน ปัญหาโรคฟันผุรุนแรงยิ่งขึ้น เมื่อพบว่าคนที่เป็น โรคฟันผุส่วนใหญ่ยังไม่ได้รับการรักษา โดยเฉพาะเด็กเล็กอายุ 3 ปี พบว่าร้อยละ 97 ของฟันที่ผ ุยังไม่ได้รับการบูรณะโดยการอุดฟัน ฟันผุเหล่านี้เป็นเหตุทำให้เด็กได้รับความเจ็บปวด และในที่สุดก็จำเป็นต้องถอนฟันไปก่อนกำหนด ส่วนในผู้ใหญ่อายุ 35-44 ปีฟันที่ผุจะถูกถอนออกไปแล้วกว่าครึ่งหนึ่งของฟันทั้งปาก ทั้งที่ฟันเหล่านี้สามารถเก็บรักษาไว้ได้ถ้าได้รับการอุดฟันอย่างถูกต้องตั้งแต่แรก การ “อุดฟัน”เป็นการรักษาโรคฟันผุ ช่วยป้องกัน ไม่ให้โรคฟันผุลุกลามต่อไป จึงช่วยลดความเจ็บปวดจากฟันผุที่จะลุกลามมากขึ้น และ เป็นการเก็บ รักษาฟันไว้ใช้ในการบดเคี้ยวอาหาร และในด้านความสวยงามต่อไปด้วย ในปัจจุบันวิวัฒนาการของวิชาการทันตแพทย์ศาสตร์ โดยเฉพาะในด้านทันตกรรม บูรณะและทันตวัสด ได้ก้าวหน้าไปอย่างมากและมีวัสดุอุด ฟันชนิดใหม่ที่มีสีเหมือน ฟันเพิ่มความสวยงามรวมทั้งสามารถติดแน่นกับเนื้อฟันได้ทางเคมี และที่สำคัญคือสามารถปล่อยฟลูออไรด์ออกมาช่วยป้องกันโรคฟันผุได้ ถ้าท่านมีฟันผุในปากของท่าน หรือลูกหลานของท่านมีปัญหาเกี่ยวกับฟันผุ ท่านมีสิทธิที่จะทราบว่าฟันผุของท่านสามารถที่ได้รับการบูรณะ “อุดฟัน” ด้วยวัสดุอุดฟันชนิดไหน อย่างไร ด้วยเหตุผลทางวิชาการอะไร เพื่อให้ท่านสามารถเก็บรักษาฟันของท่านไว้ใช้งานได้ตลอดชั่วชีวิต ฟันผุจะอุดอย่างไร? ในฟันที่ผุเป็นรูผุแล้ว จะมีเชื้อจุรินทรีย์เข้าไปในชั้นเนื้อฟัน และมีการทำลายเนื้อฟันแล้ว ถ้าปล่อยทิ้งไว้เชื้อจุรินทรีย์จะยิ่งทำลายเนื้อฟันลุกลามมากขึ้น และเข้าไปถึงโพรงประสาทฟัน ทำให้มีความรู้สึกเจ็บปวดอย่างรุนแรง

วัสดุอุดฟันที่ดี ควรมีคุณสมบัติใกล้เคียงกับคุณสมบัติของฟันธรรมชาติ ทั้งในด้านความแข็งแรง ความยืดหยุ่น การนำความร้อนเย็น การละลายในน้ำ การปล่อยและรับฟลูออไรด์รวมทั้งการยึดติดแน่นกันเนื้อฟัน แต่ในปัจจุบันยังไม่มีวัสดุอุดฟันชนิดใดที่เหมือนกับเนื้อฟันธรรมชาติอย่างแท้จริง การเลือกวัสดุอุดในการอุดฟันจึง ต้องพิจารณาจากคุณสมบัติที่เหมาะสม กับสภาพช่องปากอายุและ สถานภาพของผู้ป่วยแต่ละคน

ความรู้สมัยใหม่เกี่ยวกับโรคฟันผุ บ่งชี้ว่าไม่จำเป็นต้องเครื่องกรอฟันที่มีเสียงดัง และก่อให้เกิดอาการเสียวฟันในการกำจัด เนื้อที่ถูกทำลายเสมอไป แต่อาจใช้เครื่องมือคม ๆ สำหรับกำจัดเนื้อฟันเหล่านั้น การรักษาแบบนี้เป็น การรักษาที่ทำลายเนื้อฟันที่น้อยที่สุดเท่าที่จำเป็น (Minimum Intervention) แต่จะต้องอุดฟันด้วยวัสดุอุดฟันที่สามารถยึดติดกับฟัน ได้และปล่อยฟลูออไรด์ออกมาป้องกันโรคฟันผุได้ด้วย จึงจะให้ผลดีซึ่งจะจูงใจให้ผู้ป่วยมารับการอุดฟันมากขึ้น เพราะไม่ต้องกลัวเสียงเครื่องกรอฟันและอาการเสียวฟันจากการกรอฟันด้วย อุดฟันด้วยวัสดุ? กลาสไอโอโนเมอร์ เป็นวัสดุอุดที่มีคุณสมบัติเด่น ในการยึดติดแน่นกับฟันทางเคมีโดยตรง สามารถปล่อยฟลูออไรด์ออกมาเพื่อ ช่วยป้องกันโรคฟันผุต่อไปได้ รวมทั้งไม่มีผลเสียต่อเนื้อเยื่อในช่องปาก สีเหมือนฟัน แต่สึกกร่อนได้มากกว่าวัสดุอุดฟันชนิดอื่น เรซิน คอมโพสิต เป็นวัสดุอุดฟันที่มีข้อเด่น ทางด้านสีสวยเหมือนฟันธรรมชาติมากที่สุด สามารถยึดติดแน่นกับฟันได้โดยอาศัยสารยึดทางเคมีอื่นร่วมด้วย คงทนได้นานกว่ากลาสไอโอโนเมอร์แต่ไม่มีการ ปล่อยฟลูออไรด์ออกมา จึงไม่มีผลในการป้องกันโรคฟันผุต่อไป อมัลกัม เป็นวัสดุอุดฟันแบบดั้งเดิม ที่มีจุดเด่นที่ความแข็งแรง เพราะเป็นส่วนผสมของโลหะ แต่มีสีไม่เหมือนฟัน (สีดำเงิน) ไม่สามารถยึดติดกับฟันและไม่ปล่อยฟลูออไรด์ในการป้องกันโรคฟันผุ ฟันผุบริเวณใดควรบูรณะอย่างไร? การเลือกใช้วัสดุอุดฟันโดยหวังผลในการป้องกัน โรคฟันผุและให้มีการสูญเสียเนื้อฟันให้น้อยที่สุด โดยแยกตามตำแหน่งและขนาดของรอยผุของฟัน รักเหงือก รักฟัน หมั่นแปรง” นะคะ